jaar 4.7 Afvallen en aankomen

ik was alweer vergeten hoe dat moest met zo’n baby. Maar alles is tellen! Het begint natuurlijk met de voeding hoeveel, hoe vaak… Daarna zijn we natuurlijk erg geïnteresseerd in het poep en plasgedrag, dus luiers moeten nauwkeurig nagekeken worden of er druppeltjes vocht in te ontdekken zijn. En zeker als ze zo klein zijn is het missen van een voeding of het uitspugen van een hoeveelheid melk die ze binnen hebben gekregen nogal een halszaak. Wij hebben dan nog het gemak dat onze baby met flesvoeding wordt grootgebracht, een beetje in ieder geval wat er in gaat. Anders moet je na het voeden nog eens een keer de baby op de weegschaal leggen om dit te vergelijken met het gewicht voor het voeden.

Mijke is echt een in dikke poem aan het worden. Ze is nu bijna vijf maanden oud en weegt zes en een halve kilo. Het is bijna niet meer te vergelijken met dat kleine propje dat we in februar/maart in huis kregen. Enerzijds is dit ook wel weer prettig. Deze baby kan wat hebben en is niet zo kwetsbaar meer. Maar goed… Om de twee weken gaan we naar het consultatiebureau om haar te laten wegen en meten. Dan hebben we nog wat van die vragen waar je eigenlijk toch geen antwoord op kunt krijgen. En dan krijgen we te zien in een mooie groeicurve dat Mijke er heel mooi in het midden zit. Ik vind dat deze baby tegen het dikke aanzit, maar volgens de mevrouw van het consultatiebureau hoort dat bij baby’s van deze leeftijd. Ze doen tenslotte helemaal niets, een beetje voor zich uit te kirren en willen graag te eten krijgen. Daar word je tenslotte vanzelf dik van.

Het thema ‘dik en dun’ is wel actueel in huize Abbing. De perikelen met Chris spreken voor zich natuurlijk. De laatste uitspraak van de dokter was dat ‘hij nog moest zien of Chris zou gaan afvallen’. We mogen er geen druk op zetten en na een bepaalde tijd eten, gaat z’n eten in de prullenbak (groenafval natuurlijk, we zijn milieubewust). Dat laatste hebben we geweten. Twee dagen geleden wilde Chris weer eens niet eten. Dus zijn eten weg… Hij huilen, want dat was heel erg. ’s Avonds werd hij om een uurtje of 11 helemaal overstuur en nat bezweet wakker. Dat had hij een tijd geleden ook wel vaker. Hij is dan bijna niet wakker te krijgen en het lijkt wel of hij heel laag in zijn suiker zit. Met veel moeite krijgen we hem dan aanspreekbaar, laten hem wat drinken en eten en na verloop van tijd komt er dan weer een lachje, gelukkig. Ik kan me toch niet aan de indruk onttrekken dat dit gedrag komt door het weinige eten van hem, maar zeker weten doe ik het natuurlijk niet. Het blijft een verzoeking met hem, maar ik weet het wel… als ik uitstraal dat ik het allemaal geen probleem vind, is het ook relaxed voor hem. Daarmee is het machtsmiddel eten weg, eten is tenslotte gezellig.

Tenminste… dat was het. Ik heb namelijk even een ander eetpatroon met andere voedingsmiddelen. Nadat ik 6 jaar geleden gestopt was met roken ben ik in no-time een kilo of 10 aangekomen. Daar hoefde ik niets voor te doen. In die tijd vond ik eigenlijk al dat ik wat zwaar aan het worden was, maar die extra kilo’s kon ik niet tegenhouden. Ik was nooit eerder gestopt met roken, dus wist ik ook niet wat ik kon verwachten. Maar dit verbaasde me wel.

Ik heb altijd een enorme fascinatie gehad voor die tell-sell dingen. De beloftes die de spullen meebrachten waren enorm. Zo ook met die fitness apparaten: 3 minuten stairmaster per dag en je verliest 10 kilo in 3 maanden, 3 minuten ab-pro en je krijgt een sixpack van een jonge god. Met weinig inspanning een maximaal resultaat, zou dat kunnen? Nog verder terug dan het stoppen met roken heb ik een Kettler stairmachine gekocht. Ik mijn oude Hilversum woning heb ik daar in tijden van geestelijke onrust redelijk wat afgestept. Een goede manier om frustraties weg te werken, stukken beter dan drank of andere ellende. Maar om eerlijk te zijn was dat niet een manier om spontaan 10 kg kwijt te raken. Ook de ab-pro die ik van marktplaats op de kop tikte deed niet wat de schreeuwende meneer op de TV beloofde. OK, wat werkte was dat deze manier van buikspieroefeningen minder belastend voor je rug was. Natuurlijk was het ook best goed, maar geen six pack, niet eens een four-pack. Tijdens het stoppen met roken hielpen deze hulpmiddelen overigens wel tegen de moeilijk bedwingbare behoeftes. Elke keer als het moeilijk werd … hop op de stairmaster. Leuke afleiding en doordat je moe werd en bezig was, was het allemaal stukken makkelijker. Het is een advies dat ik veel mensen geef die aan iets moeilijks willen beginnen of zijn begonnen. Juist op die momenten dat je alleen bent of dat er eigenlijk niemand is met wie je zou kunnen gaan praten, zijn die eenvoudige handelingen, die bijna hypnotiserende bewegingen een geweldige manier om afgeleid te worden van het onderwerp.

Nadat ik een paar weken geleden een pas gekocht overhemd aandeed en deze meteen strak stond bij mijn buik was voor mij de maat vol. De laatste jaren bestonden er uit dat ik mijn gewicht wat liet fluctueren tussen zo’n 2 kg meer of minder door wat meer of minder tussendoortjes te nemen. Ik kan je zeggen dat dat vrijsub optimaal is. Ik was het goed zat en net zoals ik ander beslissingen in mijn leven neem, besloot ik van de ene op de andere dag om het eens radicaal anders te gaan doen. Na een korte oriëntatie had ik besloten om met een eiwitrijk dieet te gaan beginnen, bestelde op internet een startpakket en drie dagen later veranderde ik mijn eetpatroon. Ik ben nu bijna vijf weken verder en heb zo’n 9 kg aan gewicht verloren. Zal het de midlife crisis zijn? Ik weet wel dat meespeelt dat ik zelf steeds meer een hekel begon te krijgen aan mezelf als ik in de spiegel keek. Het is een uitstraling die ik niet zo prettig vindt, een uitstraling waarvan ik vind dat hij niet bij me past. Dus ga ik ook nog eventjes door. Dit dieet is zeker niet zaligmakend. En ik zal het ook zeker niet adviseren aan anderen om dit zomaar te gaan doen. Het dieet is namelijk maar één kant van de zaak, de mentaliteit is de andere kant van de zaak. Ik weet van mezelf dat ik vrij aardig kan houden aan de doelen die ik mezelf stel. En een van de zaken die ik daarbij nodig heb is dat mijn leven dan niet te veel gaat veranderen. Dat klinkt misschien een beetje suf, maar de stelregel die ik altijd zoek is dat ik best mijn best wil doen, als ik per saldo maar hetzelfde kan blijven. Dus in plaats van vette tosti’s, eet ik nu nu een rijstwafel met een klein beetje smeerkaas. En in plaats van gebraden kippen brouw ik tegenwoordig een soepje van alleen groente’s. Het is allemaal nog steeds even lekker!

Voor Chris maakt het overigens niet zoveel uit. Ik had verwacht dat het wel een impact zou hebben op zijn eigen eetpatroon. Papa eet tenslotte niet meer, dat zou dus ook iets kunnen betekenen voor zijn eetpatroon. Maar hij heeft donders goed door dat wat hij eet en hij aan het doen is toch iets totaal anders is dan wat zijn papa en zijn mama doen. Ergens voel ik mezelf ook wel een zeurpiet. Op een bepaalde manier is er altijd wel iets aan de hand, te veel eten of te weinig eten, kinderen van tegenwoordig worden voortdurend geconfronteerd met de maximale gezondheidszorg. En ook bij Chris in de klas zitten nu al kinderen die een beetje mollig zijn. Ik weet niet wat prettiger is: dat magere scharminkel van ons of zo’n kindje wat de neiging heeft om lekker te eten. Ik weet wel dat ik zelf als kind altijd het eerste ben geweest en na mijn 25e de neiging had om het tweede te zijn… Het kan best zijn dat dit het voorland van Chris wordt.

jaar 4.7 Afscheid nemen

Het is bijna het einde van het schooljaar. De school waar wij werken, onderdeel van de scholengroep Amarantis, stond de laatste weken in het teken van veel vertrekkende docenten. Helaas is het naderende faillissement van Amarantis zodanig vertaald dat volgend jaar op een zeer minimale manier onderwijs zou kunnen worden verzorgd: er is voldoende bekostiging voor docenten, de ondersteuning is zeer minimaal. Het had natuurlijk allemaal nog veel erger uit kunnen pakken, laten we daarin eerlijk zijn. Met een schuld van 90 miljoen was een faillissement ook een reële optie. Of dan de scholen ook echt verdwenen zouden zijn, weet ik niet. Leerlingen in Almere hebben tenslotte ook onderwijs nodig. Om 2000 leerlingen op straat te zetten lijkt me ook geen goede optie. In ieder geval is het moeilijk te voorspellen welke consequenties een echt faillissement zou hebben gehad.

Er zijn veel collega’s vrijwillig en onvrijwillig verplaatst en vertrokken. Zoveel dat eigenlijk een reëel afscheid niet meer mogelijk was. Wij hebben de gewoonte om op de laatste bijeenkomst de vertrekkende mensen uit te wuiven. Maar gezien de hoeveelheid mensen die vertrokken op de locatie waar ik werk betekende 5 min afscheid per persoon een optelsom van meer dan 3 uur. En je moet rekening houden dat tussen die mensen ook mensen zitten die meer dan 10 zelfs meer dan 20 jaar bij de school hebben gewerkt. De keuze van het management bestond er dan ook uit alleen afscheid te nemen op een speciale manier van managers die vertrokken. Typerend op zijn minst.

Ik kan je vertellen dat het mij zodanig raakte dat ik mijn afscheiden wel persoonlijk heb genomen en op de grote bijeenkomst heb verzaakt. De afgelopen 10-15 jaar heb ik heel bewust geprobeerd het afscheid van Teamleden vorm te geven. Steeds maar weer ben ik uitstekend, ook als het mensen betrof die misschien niet zo direct in mijn verlengde lagen. Na 21 1/2 jaar gewerkt hebben op deze locatie heb ik ook afscheid genomen, in mijn hart althans. Volgend jaar zal ik alleen op de locatie in Almere Poort gaan werken. Gezien het vertrek van zoveel anderen, bij wie de ellende vele malen groter kan worden geacht, heb ik besloten met stille trom te vertrekken. De kast in mijn lokaal heb ik uitgeruimd en geprepareerd voor de volgende scheikundeleraar. Er staat genoeg wat reaal in om in ieder geval mee te beginnen. Alle andere materialen zijn netjes geordend opgeborgen, uiteraard met dank aan de Technisch Onderwijsassistent. Uit mijn oog gezien is het een gespreid bedje, nu ga ik mijn eigen bedje opmaken op de locatie in Poort.

Bij Chris op school worden ook keuzes gemaakt: volgend jaar wordt de huidige groep 1/2 gesplitst. Chris is de nieuwkomer van met een half jaartje op school gaat volgend jaar opnieuw naar groep één. Het grote voordeel dan is dat er nieuwe kindjes van groep één bijkomen en hij niet meer per definitie de kleinste en jongste is. Daar weet onze gozer trouwens goed gebruik van te maken. Hij is traag met een aantal zaken om haar maar zoekt vaak ook niet de uitdaging omdat de grotere kindjes het zo leuk vinden om hem te helpen. Dat is natuurlijk ook een manier om aandacht te vragen. Chris vindt het erg leuk om geopend te worden en probeert het vaak niet eens. Waarschijnlijk zal dat volgend jaar niet zo snel meer kunnen.

Ik heb ook gevraagd aan de juffrouw of hij een ander symbool zou kunnen krijgen. Hij is nu een schildpad. Toen hij op school kwam en de schildpad toegewezen kreeg had ik al een beetje mijn bedenkingen. In mijn holistische benadering denk ik altijd: waar je mee vergeleken wordt, gedraag je je ook naar. En de laatste weken ging Chris zijn symbool ook als argument gebruiken voor zijn traagheid. Volgens mij het moment om een aantal zaken te veranderen. De juffrouw vond het een prima idee, alhoewel ik niet het idee heb dat zij mijn visie deelde. Dat is volgens mij ook niet zo belangrijk. Chris Leert vaker in sprongen. Anderhalve week geleden had ik het ritueel van het aankleden bijvoorbeeld weer eens doorbroken. In plaats van aanwijzingen geven welke dingen hij aan moest doen en hoe hij dat moet gaan doen, stuurde ik hem naar de kamer met de boodschap ‘alles ligt klaar veel succes’. En in minder dan 5 min kwam hij zijn kamer uit met alle kleren aan inclusief schoenen. Je kan je voorstellen dat dat voor mij ook wel een verbazing was. Nu heeft u dat drie keer herhaald en nu zit hij weer op het schema dat die eigenlijk liever niks wil doen. Ik hoop dat de volgende sprong niet lang op zich laat wachten. Op een een of andere manier is het helemaal niet aantrekkelijk voor hem om zich aan te kleden. Er zijn tenslotte zoveel andere dingen die je kan doen als je op je mat zit om jezelf aan te kleden.

Zelfstandigheid is ook wel een genuanceerd begrip. Gisteren was ik bijvoorbeeld bij een collega van de algemene onderwijsbond een cursus social media aan het voorbereiden. Zij hebben drie kinderen waaronder een jongetje van de leeftijd van Chris. Ondanks het feit dat we net binnen waren vroeg de vader of Chris meewilde gaan kijken bij het zwemmen van dat jongetje. Chris wil dat wel. En ik moet je zeggen dat ik volledig vertrouwen in zijn zelfstandigheid daarin. Ik weet dat Chris meegaat en dat hij luistert naar de voor hem relatief onbekende meneer en dat hijzelf plezier gaat maken. Dat is ook een vorm van zelfstandigheid. Misschien is uw zelfstandigheid in de vorm van zelfredzaamheid wat beter bij hem ontwikkeld, alhoewel je natuurlijk niet van een jongetje van vier mag verwachten dat hij altijd de weg weet terug naar huis of hij zelfstandig vragen gaat stellen als iets niet helemaal lukt. Toch is Chris in heel veel opzichten een makkelijk jongetje, vrolijk en gezellig en het gas zich erg aan aan hij denkt dat noodzakelijk is. In het kort gezegd: je kan hem er goed bij hebben.

Binnenkort zal ik de collega’s met wie ik over het algemeen erg goed heb samengewerkt op het baken eens even gaan bellen. Ik denk dat de meeste wel weten over mijn wat minder sociale houding van de afgelopen dagen, maar het kan geen kwaad om misschien nog even wat toe te lichten. Chris daarentegen is op dit moment helemaal niet bezig met het feit dat een aantal van zijn vriendjes in de klas er volgend jaar niet meer zullen zijn. Ik heb het overigens een paar keer tegen hem verteld, maar volgens mij is dat voor een kindje van vier niet zo belangrijk. Volgend jaar krijgt hij als vanzelf wel weer nieuwe vriendjes, zo doen die dat. En ik zal ook wel nieuwe vriendjes krijgen.

Jaar 4.6 Een goede opvoeding

de laatste paar weken lijkt het steeds erger te worden: Chris heeft van die buien waarin hij bijna niet luistert naar de dingen die wij tegen hem zeggen. Hij gaat gewoon zijn eigen weg. Het is ook niet een kwestie van een keer of twee keer herhalen, Chris heeft een ander beeld van de activiteit die gedaan moeten worden dan dat wij dat hebben. Zijn traagheid spreekt al boekdelen, daar waren we al een beetje aan gewend. Een eenvoudige opdracht als bijvoorbeeld “doe je sokken uit” kan zomaar 5 min duren. Chris is dan afgeleid door een poppetje dat naast hem staat, of zijn eigen tenen, of hij is helemaal vergeten wat hij moest. Het zal wellicht wel bij de leeftijd horen, het wekt echter wel zijn irritaties op.

Gisteren is de bom een beetje gebarsten. Nadat hij aan tafel weer enorm traag aan het eten was, expres het eten uit zijn mond haalde ondanks de waarschuwingen en daarna hij met een doekje zijn drinken uit zijn glas van het lepelen was, was de maat wel even vol. Tijd om naar bed te gaan! Maar het feit dat ik boos ben tegen hem en boos praat natuurlijk lijkt hem niet te deren. Dat is natuurlijk ook een manier om macht uit te oefenen. Misschien hoopte hij erop dat deze boosheid maar van korte duur zou zijn. Nog stoïcijnser en nog minder aanspreekbaar dook hij eenmaal boven aanbeland helemaal in zijn eigen wereldje. De opdracht ‘doe je kleren uit’ werd zingend genegeerd. Dan heeft het ook geen zin meer om te praten, of om uit te leggen, dan moet je gewoon doen vind ik. Binnen 10 seconden waren al zijn kleren uit en stuurde ik hem naar de wc. Hij was heel even onder de indruk, maar dat duurde niet meer dan 6 m die hij in de richting van de wc moest gaan lopen. Eenmaal op de verhoging aanbeland was hij weer van allerlei dingen van plan die niets te maken hadden met het ritueel van mijn bed gaan. De methode die ik dan hanteer heet direct coaching: het tot in de details benoemen van elke kleine handelingen die verricht moet worden, zonder aandacht te besteden aan geen enkele andere afleiding of emotie. Het beperkt zijn vrijheid van denken en handelen en dat vindt hij hoogst irritant. Bij het handen wassen was hij weer van plan werd anders te gaan doen, waarop ik tegen hem zei: ik vind het niet leuk hoe jij nu doet, BAH! En op de een of andere manier was toen zijn emmertje vol en liep hij achter me aan.” Ben ik niet meer je beste vriend Papa?”. Dat is een belangrijk moment. Het gaat niet om de persoon, het gaat om het gedrag. Dat zijn toch de basisregels van Feedback? En voor alle duidelijkheid, die zijn natuurlijk helemaal waar. Chris is geen vervelend jongetje, Chris doet als een vervelend jongetje. “Vanaf nu ga ik het helemaal goed doen Papa”, zei hij terwijl hij zijn tranen weggeveegde. Zijn pyjama probeerde hij extra snel aan te trekken, hij probeerde grapjes te maken naar mij toe en bij het voorlezen ging hij extra dicht tegen me aan zitten. Dat zijn de momenten dat van mij alles helemaal goed is.

Zijn gedrag van vandaag was overigens wel een beetje verklaarbaar. De hele dag hadden een collega en ik van de algemene onderwijsbond gewerkt aan de ontwikkeling van een workshop social media. Chris had een half dagje school gaat en er was eigenlijk niet zoveel ruimte voor hem. Als goede ouders verkopen we dat natuurlijk positief: vandaag mag je lekker een filmpje kijken. Maar voor hem was dat ook best wel spannend: een nieuwe mevrouw in huis die hij natuurlijk moest leren kennen en waar hij zijn best voor moest doen. Zijn papa was in de buurt, maar was druk bezig met allerlei andere dingen. En zelfs zijn zusje, ook al was het nog maar een kleine baby, kreeg veel aandacht. Een baby kun je tenslotte niet negeren. De hele middag had hij zich voorbeeldig gedragen. Hij was vriendelijk en attent, hij luisterde naar goede ideeën en hij probeerde een beetje een wit voetje bij de mevrouw te halen. Maar toen de mevrouw weer weg ging en de situatie thuis weer hersteld was, voelde hij zich vrij genoeg om zich te misdragen. De wereld is simpel.

In de pedagogiek wordt overigens dan gezegd dat je een goede opvoeding geeft. Als kinderen zich bij anderen goed gedragen en bij jou zich vrij genoeg voelen om zich te misdragen zegt dat twee dingen: ten eerste hebben ze geleerd dat het netjes is om bij andere mensen goed gedrag te vertonen en ten tweede hebben ze geleerd dat de vertrouwensband die tussen jou en je kind is veilig genoeg is. Ik kan niet zeggen dat dit fenomeen mij altijd even blij stemt, maar hoe dan ook blijft het een geweldige gozer.

jaar 4.5 Nut en noodzaak

De tijd is voorbij dat kinderen genomen werden om het leven leefbaar te maken. Uiteraard is het nog geen 100 jaar geleden dat een groot gezin een noodzaak was om een oudedagsvoorziening te treffen. Eigenlijk is dat maar heel kort. De welvaart van de westerse landen maken dat heel bewust omgesprongen wordt met het krijgen van kinderen, en uiteraard ook wanneer. 100 jaar geleden was de gemiddelde gezinsgrootte zeven kinderen, tegenwoordig is de gemiddelde gezinsgrootte in Nederland 1,4 kind. Geen wonder dat ons pensioenstelsel op de schop staat. De huidige economische principes gaan er vanuit dat je te maken hebt met een almaar voortdurende groei. Die menselijke maat, en realiseer je dat het echt niks anders zijn dan een aantal afspraken, bestaat sinds een jaar of 50. En dat is ook de reden dat wij in een recessie zijn beland. Het is niet zo moeilijk meer om meer geld uit te geven dan dat je hebt. Op elke hoek van de straat is het mogelijk om een lening af te sluiten, of een creditcard aan te vragen, of een abonnement af te sluiten voor een mobiele telefoon. Zelfs op jonge leeftijd kunnen kinderen al in de schulden geraken, zeker als ouders de naam van het kind misbruiken voor de aanvraag van bijvoorbeeld een creditcard. In Amerika zijn voorvallen bekend waarbij jonge kinderen met enorme schulden zitten omdat ouders rare keuzes hebben gemaakt voor het oplossen van hun eigen problemen. Eigenlijk is dat diep triest.

Maar laten we eerlijk zijn, dit is wel waar kinderen handig voor zijn. Over het algemeen kosten kinderen meer geld dan dat ze opleveren. In de middeleeuwen was dat natuurlijk anders. Kinderen werden pas wat waard als ze op een bepaalde leeftijd hadden kunnen laten zien dat ze nuttig waren. Tot die leeftijd, meestal een jaartje of zeven à acht, werd er niet zoveel geïnvesteerd in het kind. Als het kind voor een baas kon gaan werken, werd het verhaal anders. Dan leverde dat kind een beetje geld op voor de ouders. En na verloop van tijd, als de ouders oud genoeg waren en geen geld meer in het laatje konden brengen, konden ze bij een van de kinderen intrekken. De wereld was erg eenvoudig op die manier. De hardheid was natuurlijk voor de ouders die geen kinderen konden krijgen. Er was geen sociaal stelsel, er waren geen uitkeringen die ervoor konden zorgen dat ouderen toch geld kregen om een goede oude dag te krijgen. Het huidige pensioenstelsel zorgt ervoor dat mensen vanaf een leeftijd van 67 een behoorlijke hoeveelheid geld krijgen om het leven dat ze hadden door te kunnen zetten. Maar wat ik al zei, het werkt alleen maar als er continue groei inzit. Als er niet genoeg kinderen worden geboren die later weer in het werkproces komen, en dan de pensioenen aan kunnen vullen, is het stelsel onbetaalbaar. Maar het tweede risico is dat de gelden van het pensioenstelsel worden beheerd in het huidige economische klimaat. Het geld wordt belegd en geïnvesteerd met de hoop om daar zoveel mogelijk groei in te realiseren. Ik geloof dat een minimaal percentage van 2,7% gehaald moet worden. Maar in de huidige tijden van crisis is er eerder sprake van een daling dan van een stijging. Je moet je realiseren dat dit echt een zeepbel is die makkelijk kan springen onder de verkeerde omstandigheden. Alles heeft te maken met financieel vertrouwen en zolang je dat geniet is er niet zoveel aan de hand. Maar er hoeft maar een klein beetje verlies te zijn en langzaam worden de mogelijkheden steeds verder beperkt. Kijk maar naar het verhaal bij Amarantis.(www.de-fuseren.nl)

Chris kun je er goed bij hebben. Nadat hij 4 geworden is vind ik het ook steeds gemakkelijker om mijn eigen dingen te doen, waarbij Chris op zoek gaat naar iets wat hij leuk vindt. De foto hierboven is een sprekend voorbeeld daarvan: ik wilde op zoek naar een andere auto waarbij ik een leuk modelletje had zien staan in Almelo. Erg weinig kilometers (24 dkm) op de teller en een leuk kleurtje. De anderhalf uur rijden zou voorheen een probleem zijn geweest met kinderen, maar tegenwoordig kan ik aan Chris de keus voorleggen of hij dat wil en dan maken we er gewoon een klein feestje van. We nemen een ijsje onderweg, we zingen liedjes in de auto, tellen allerlei dingen in verschillende talen. Kortom voor het jongetje is het prima. In de autozaak geeft hij mij ruim de gelegenheid om te spreken met de verkoper. Hij zoekt gewoon zijn eigen spelletjes.

Daar zit echter wel een groot nadeel aan. Chris heeft als hobby om zichzelf te verstoppen waarbij hij het heel erg leuk vindt als papa en mama hem gaan zoeken. Als ik van tevoren weet dat we dit spelletje doen, kan ik er wel een mouw aan passen. Maar midden in een volle V&D gaat hij zich tussen een aantal kledingrekken verstoppen waarbij bij mij de angst om het hart slaat. Hij loopt namelijk evenzogoed naar het midden van de winkel om zich daar te verstoppen als dat hij op een meter afstand blijft staan. En bij verstoppen hoort dat je geen geluid maakt. Dus ook als we hem roepen blijft hij stil. Dan moet hij eerst weer op zijn kop krijgen zodat hij weet dat hij in de buurt moet blijven en zich niet mag verstoppen. Overigens is het goed afspraken maken met hem, voordat we een winkel ingaan herhaal ik nog eventjes de regeltjes. En als die weer latent in zijn geheugen staan, is er niet zoveel aan de hand.

In de auto showroom liep hij tussen alle auto’s door om zo de merken tot zich te nemen. Op een moment was ik hem helemaal kwijt waarbij ik hem vond aan de andere kant van de showroom. Hij was een ford aan het bekijken. Uiteraard hield ik het riedeltje op over weglopen, maar ik vroeg hem ook of hij papa niet kwijt was. Het antwoord was ‘nee’. Zolang hij leuk bezig is, is er niet zoveel aan de hand. Het is overigens ook leuk om te zien hoe hij zich met de gesprekken bemoeit. Deze auto was niet mijn auto. De vorige eigenaar had dikke sigaren gerookt er in en deze geur is niet te verwijderen. Toen Chris vroeg, toen de verkoper even weg was, of dit onze nieuwe auto zou gaan worden zei ik tegen hem “dat deze auto stinkt”. Nou dat zijn wel duidelijke uitspraken. Op het moment dat de verkoper terugkwam kreeg hij in alle toonaarden te horen hoe deze auto stonk. Deze directheid moet ik nog leren.

Samenvattend kan ik zeggen dat dit kleine jongetje steeds een beetje groter wordt en daarmee ook steeds een beetje gezelliger. Je kan hem er goed bij hebben als je ergens naar toe gaat waarna niet direct kinderen dingen zijn. Chris weet zich wel te vermaken. Het tweede is dat hij goed aanspreekbaar is op zijn verantwoordelijkheid als bijvoorbeeld grote broer. Als hij iets voor Mijke moet gaan doen, dan doet hij het graag. Of het nu gaat over een paar luiers van boven halen, of een speentje erin doen, zijn huidige werkzaamheden worden altijd even onderbroken. Het komt natuurlijk niet overeen met middeleeuwse kinderarbeid, maar het algemene nut komt wel steeds sterker naar voren.